Boyacıköy Emirgan Mirgün

9 Haz
2 dakikada okunur

Emirgan Semti Boğaz'ın en güzel köylerinden biridir. Çeşme görseniz güzeldir, yalısı güzeldir, sokakları, minik evleri, sokak aralarındaki meydancıkları, gezip görmeye değer bir sürü güzellik vardır. Emirgan semtinin adının Mirgün'den geldiğini öğrenince sözcüğün etimolojisini çok merak etmiştim. Merakımı sizinle paylaşarak başlayayım. Semtte ilk yerleşimin, Emirgan Koruluğu'nun Nişancı Feridun Bey’e bağışlanması ve kendisinin buraya yazlık köşk, av köşkü ve yazlık bahçeler inşa ettirmesi ile başladığı bilinmektedir. Söz konusu koruluğun, yaklaşık yüzyıl sonra IV. Murad tarafından, ismini Yusuf Paşa olarak değiştiren Emirgünoğlu Tahmasb Kulu Han’a bağışlandığı kaynaklardan anlaşılmaktadır. Bölge 17. Yüzyıldan sonra Emirgünoğlu Bahçesi olarak anılmaya başlamıştır.

Doksanlı yıllarda, Kürşad'ın lisans döneminde sınıf arkadaşları ile birlikte Mirgün Konağı'nın projelerini hazırlıyorlardı. Öğrenci projesi

olmanın ötesinde çok iyi bir proje çalışması yaptılar. Yıllarca Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nün duvarında örnek proje olarak asılı durdu. Konak iyi korunmuş çok güzel bir binaydı. Geniş bir sofaya açılan heybetli bir merdiven ve yüksek tavanlı odaları tipik olmakla beraber, merdivenin arkasındaki servis mekanları bana çok ilginç gelmişti. Her katta bu plan çözümü servis merdiveni dahil devam ediyordu. Daha sonraki yıllarda bölgedeki bir çok evde ana giriş kapısından başka bir de servis kapısı olduğunu gördüm. Bu kadar servis mekanlarına önem veren başka bir Boğaz Semti yok. Bir de güney sokaklarında harika meydancıklara açılan Dörtyollar da bu bölgeye özeldir. Servis kapısına bu kadar ilgi duymamın nedeni aslında yine bir restorasyon projesi macerasıdır. Betonarmeye çevrilmiş bir binanın rölövesini almıştık. Bina geleneksel plan tipini yansıtsa da bayağı apartmana dönüştürülmüştü. Sonunda anladık ki ahşap yapıyı kalıp olarak kullanıp beton dökerek yapmışlar. Özgün halinin fotoğraflarını bir türlü bulamadığımız için semtin eskilerine sorduk. Bu sokakta 'Şehir Eşkiyası' filminin çekildiğini söylediler. Binanın cephesi de filmden çıktı. İşte cephedeki ikinci kapının esrarının peşine böyle düşmüştüm. Küçücük evin, bahçe tarafında bulunan mutfağa açılan ayrı bir koridoru ve kapısı olduğu ortaya çıktı. Konağından sade evlerine kadar sadece semte özel bir plan tipi olmasını kültürel bir zenginlik olarak görüyorum. Geleneksel mimarimizin bir küçük detayını buraya not düşmüş olayım.

Mirgün Konağı'nın fotoğrafları Dilekakkonac, diğerleri Öztek,